Brandstof tekort
Hier en daar werden bomen omgehakt voor brandstof. Ik weet nog goed dat Opa Amstellaan naar ons toe kwam met over zijn schouder drie grote planken. Hij kwam dwars door de stad, blijkbaar viel dat niet eens op. Mensen liepen toen met de gekste dingen over straat.
Erger was natuurlijk dat mensen de woningen van de weggehaalde Joden hebben gesloopt. Ik heb het zelf gezien op de Tugelaweg. Ik zag een man die druk aan het zagen was op een hogere verdieping. Het hele trappenhuis was al weg gesloopt. Ik weet nog dat ik mezelf afvroeg hoe die man weer naar beneden kon komen. Maar misschien kon dat wel via de zolderverdieping. Je moest wel, er was op een gegeven moment helemaal niets meer, je zat allemaal in hetzelfde schuitje.
Echte razzia's heb ik overigens niet gezien. Wel heb ik een keer gezien dat een meisje tegenover de Hema achterna werd gezeten en opgepakt. Ze werd daarna afgevoerd in een motor met zijspan.
Het Noodkacheltje
Dat was een prima uitvinding. Het was een groot blik, open van onder en boven. Daarin zat een kleiner blik dat was vast gelast en met een roostertje. dat grote blik zette je op de kachel. In het kleine blik deed je de brandstof, houtjes of iets anders, en daar boven op zette je de pan. Dat was eigenlijk een hele zuinige manier van omgaan met energie.
Maar gevaarlijk was het wel, het was zeer brandgevaarlijk. Tegenwoordig zou het niet meer kunnen, want wie heeft er nu nog een schoorsteen.
Een persoonlijke ervaring over nood en hulp!
Ik heb nog wel een bijzondere herinnering aan de Hongerwinter. Ik was toen thuis, samen met een zusje en mijn moeder toen er plotseling werd aangebeld. Het was een jonge vrouw met twee kleine kinderen. Zij vertelde dat ze zo'n honger had. Ze was ook bij de zusters van het klooster in het hof geweest. Hiltje Kamstra heette die jonge vrouw. Daar werd ze echter weggestuurd omdat zij niet Rooms was. Haar man was wel Katholiek (of geweest), maar zij niet. Haar man was weg, ik weet eigenlijk niet waarom.
Mamma heeft toen een soort van pap voor ze gekookt en ook wat kleding meegegeven. Maar dat van die zusters zit mij toch wel dwars, wat waren dat voor wijven die een jonge moeder met twee kinderen hebben weggestuurd.
Aanvulling Frits
De Hofkerk heeft wel, maar misschien minder zichtbaar of persoonlijk voor mevrouw Verheus – Holtzappel, wel iets gedaan aan de honger in de buurt. Via de parochie van de Hofkerk kreeg ik van de heer Nypels bijgaande foto’s.